ตระก ลภาษา หร อ กล มภาษา เป นกล มของภาษาท ม ว ว ฒนาการส บทอดมาจากภาษาบรรพบ ร ษร วมก น ตระก ลภาษาสามารถแบ งย อยเป นหน วยท

ตระกูลภาษา หรือ กลุ่มภาษา เป็นกลุ่มของภาษาที่มีวิวัฒนาการสืบทอดมาจากภาษาบรรพบุรุษร่วมกัน ตระกูลภาษาสามารถแบ่งย่อยเป็นหน่วยที่เล็กลงไปอีก ซึ่งมักจะเรียกหน่วยย่อยว่า "สาขา" เนื่องจากประวัติของกลุ่มภาษามักจะเขียนเป็นแผนผังต้นไม้

ส่วนใหญ่แล้ว ภาษาบรรพบุรุษมักจะไม่เป็นที่รู้จักโดยตรง เนื่องจากภาษาส่วนใหญ่จะมีประวัติของการเขียนสั้นมาก อย่างไรก็ดี เป็นไปได้ที่จะค้นพบคุณสมบัติต่าง ๆ ของภาษาบรรพบุรุษโดยใช้วิธีการของภาษาศาสตร์เปรียบเทียบ ซึ่งพยายามที่จะศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาษาหลายภาษาว่าบรรพบุรุษร่วมกันหรือไม่ และภาษาบรรพบุรุษมีลักษณะอย่างไร บรรพบุรุษของกลุ่มภาษาที่สืบสร้างขึ้นด้วยวิธีทางภาษาศาสตร์นี้ เรียกว่า ภาษาดั้งเดิม (proto-language) เช่น ภาษาอินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม เป็นภาษาที่สันนิษฐานว่าเป็นบรรพบุรุษร่วมกันของภาษาต่างๆ ในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน

ภาษาที่ไม่สามารถจัดได้อย่างแน่นอนลงไปในกลุ่มภาษาใด ๆ เรียกว่า

ภาษาธรรมชาติ

ตระกูลใหญ่ ๆ ของภาษา (จัดกลุ่มตามภูมิศาสตร์ โดยไม่คำนึงความสัมพันธ์ระหว่างตระกูล)

ในรายชื่อดังต่อไปนี้ ชื่อที่มี "เครื่องหมาย" ข้างหน้า เป็นกลุ่มภาษาที่รู้จัก หัวข้อทางภูมิศาสตร์ข้างบนใช้สำหรับการจัดกลุ่มต่าง ๆ ให้อยู่ในกลุ่มที่สามารถเข้าใจง่ายกว่ารายชื่อของกลุ่มภาษาที่เป็นอิสระกันที่ไม่มีโครงสร้าง อย่างเดียวความสัมพันธ์ทางภูมิศาสตร์ สะดวกสำหรับการทำเช่นนี้ อย่างไรก็ดี หัวข้อเหล่านี้ไม่เป็นการแนะนำเกี่ยวกับการจัดตระกูลใหญ่ ("super-families") จากกลุ่มที่ได้กล่าวไว้

กลุ่มภาษาในแอฟริกาและเอเชียตะวันตกเฉียงใต้

ตระกูลภาษาแอฟโร-เอเชียติก (ฮามิโต-เซไมติก)
ตระกูลภาษาไนเจอร์-คองโก
ตระกูลภาษาไนโล-ซาฮารัน

กลุ่มภาษาในยุโรป และ เอเชียเหนือ ตะวันตก และใต้

ตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน
ตระกูลภาษาดราวิเดียน (บางคนรวมตระกูลภาษาดราวิเดียน ในตระกูลที่ใหญ่กว่า คือ )
ตระกูลภาษาคอเคเซียน (โดยทั่วไปมักจะคิดเป็น 2 กลุ่มแยกกันคือ และ คอเคเซียนใต้)
ตระกูลภาษาอัลไตอิก (ถกเถียง)
ตระกูลภาษายูราลิก
()
(บางคนรวมกลุ่มบูคากีร์กับกลุ่มยูราลิก)
ตระกูลภาษาชูคอตโก-คัมชัตกัน

กลุ่มภาษาในเอเชียตะวันออก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และ

ตระกูลภาษาออสโตรเอเชียติก
ตระกูลภาษาออสโตรนีเซียน (มาลาโย-โพลีนีเซียน)
ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต (บางคนรวม ขร้า-ไท กับ ม้ง-เมี่ยน กับตระกูลภาษาจีน-ทิเบต)
ตระกูลภาษาขร้า-ไท
ตระกูลภาษาม้ง-เมี่ยน
(มีหลายตระกูล)
ภาษากลุ่มปาปัว (มีหลายตระกูล)

กลุ่มภาษาในทวีปอเมริกา

บทความหลัก:

(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาใต้) (3)
(อเมริกาใต้) (29)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาเหนือ) (2)
(อเมริกาใต้) (46)
(อเมริกาเหนือ) (6)
(อเมริกาใต้) (4)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาใต้) (5)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกากลาง, อเมริกาใต้) (22)
(อเมริกาเหนือ) (7)
(อเมริกาใต้) (10)
(อเมริกาใต้) (7)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาใต้) (6)
(อเมริกาใต้) (25)
(อเมริกาใต้) (70)
(อเมริกาใต้) (5)
(อาธาบัสกัน) (อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาใต้) (7)
(อเมริกาใต้) (30)
(อเมริกาใต้) (1)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาใต้) (5)
(อเมริกาใต้) (32)
(อเมริกาใต้) (6)
(อเมริกาใต้) (11)
ตระกูลภาษามายัน (อเมริกาเหนือ), (อเมริกากลาง)
(อเมริกาเหนือ, อเมริกากลาง)
(อเมริกากลาง)
(อเมริกาใต้) (1)
(อเมริกาใต้) (1)
(อเมริกาใต้) (4)
(อเมริกาใต้) (1)
(อเมริกาใต้) (6)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาใต้) (8)
(อเมริกาใต้, แคริบเบียน) (60)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาใต้) (2)
(รวมถึง ) (อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกากลาง)
(อเมริกาใต้) (3)
(อเมริกาเหนือ)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาใต้) (2)
(อเมริกาเหนือ)

กลุ่มภาษา super-families ที่เสนอมา

Super-Families ที่รวมถึง ตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน

ภาษาครีโอล ภาษาพิดจิน และ

ภาษาชาบากาโน - ภาษาครีโอลที่มีพื้นฐานจากภาษาสเปน พูดในตอนใต้ของประเทศฟิลิปปินส์
- ภาษาบิสลามา
- ตอกปีซิน
ภาษาฮีรีโมตู
ภาษาครีโอลเฮติ

: Isolate Languages

ภาษามือ

(American Sign Language, ASL)
(Auslan) ใช้ในประเทศออสเตรเลีย
(British Sign Language, BSL)
(Dutch Sign Language, NGT)
(Quebec Sign Language, LSQ)
(French Sign Language, LSF)
(Flemish Sign Language Vlaamse Gebarentaal, VGT)
(German Sign Language, Deutsche Gebärdensprache, DGS)
(German-Swiss Sign Language, Deutschschweizer Gebärdensprache, DSGS)
(Irish Sign Language. ISL)
(Nicaraguan Sign Language, LSN)
(Taiwanese Sign Language, TSL)

ภาษาธรรมชาติอื่น ๆ ที่มีความน่าสนใจเป็นพิเศษ

ภาษาสูญแล้ว

ภาษาที่นอกเหนือจากภาษาธรรมชาติ

นอกจากภาษาที่ได้กล่าวไว้ข้างบน ซึ่งเกิดมาจากความสามารถในการพูดสื่อสารกันได้แล้ว ยังมีภาษาอื่น ๆ ที่มีคุณสมบัติที่สำคัญของภาษาเหล่านั้นด้วย

ภาษาที่สร้างขึ้น
ภาษาโปรแกรม

แหล่งข้อมูลอื่น

http://www.ethnologue.com/web.asp
http://www.unilang2.org/main/families.php เก็บถาวร 2005-02-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
http://gebaren.ugent.be/